ECE-R-44 OTO ÇOCUK KOLTUĞU ARAÇ TİP ONAY

Haziran 2010 tarihinden itibaren ülkemizde Oto Çocuk Koltuğu kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Bu sayede, kazalarda %40 bulan çocuk ölümünün azaltılması/önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Türkiye’de her yıl 5 bine yakın insan trafik kazaları yüzünden ölmektedir. Bu rakama takibi yapılmayan yaralanma sonrası ölümler de eklenirse hayatını kaybeden kişi sayısı iki katına çıkabilir. Bu kazalardan en çok etkilenen kesimi ise çocuklar oluşturmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization – WHO), raporlarına göre Türkiye, trafik kazalarında ölen 0-14 yaş grubu sıralamasında 5’inci sırada bulunmaktadır. Araçlarda çocuk koltuğu kullanımının zorunlu olduğu Avrupa’daki kazalarda çocuk ölüm oranı %2 iken Türkiye’de bu oran %40’lara varabilmektedir (çocuk koltuğu kullanımı zorunlu değilken). Sadece bu oran bile çocuk koltuğu kullanımının ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.

UN  R129 (I-size) ve ECE R44/04 (ECE-R-44 olarak da anılabilir), araç içi bebek ve çocuk güvenlik kriterlerini belirleyen Avrupa Birliği güvenlik standartlarındır. ECE R44/04’nin kademeli olarak yerini AB’nin yeni güvenlik standardı olan UN R129 (I-size)’a bırakacağı belirtilmektedir. Bunlara ek olarak; tüketici konseyleri tarafından otorite olarak kabul edilen; ADAC StiftungenWarentest, Swedish Plus Test, TCS (The Touring Club Switzerland) gibi bağımsız test kuruluşlarından alınan ek güvenlik onayları ebeveynlerin daha güvenli oto koltuk seçiminde rehber olmaktadır.

 

ECE R44/04 Standardı kapsamında; oto çocuk koltukları, çarpışma testi mankenlerini ne kadar iyi koruduğunu görmek için tasarlanmış ölçüm aletleri kullanılarak, yüksek basınçta 50 km/s’de ön çarpışmalarda ve 30km/s’de arka çarpışmalarda test edilmektedir. ECE R44 onay etiketi; oto çocuk koltuğunun belirlenen temel güvenlik koşulları ile uyumlu olduğunun göstergesidir. Günümüzde birçok ülkede satılan oto çocuk koltuklarının ECE R44/04 standartlarını taşıma zorunluluğu vardır. Birçok ülkede ECE R44/03 Standardı artık geçerli değildir. Bir oto çocuk koltuğunun ECE R44/04 standardına göre test edilmesine, denetlenmesine ve bu test/denetlemeler sonucunda ilgili belgenin verilmesine ECE R44/04 Belgelendirmesi adı verilir. Bir oto çocuk koltuğunun ECE R44/04 standardının gerekliliklerini karşıladığını gösteren belge ise ECE R44/04 Belgesi ya da ECE R44/04 Oto Çocuk Koltuğu Araç Tip Onay Belgesi olarak anılabilir.

ECE R44/04 Belgesi olan ürünlere, turuncu ECE R44 onay etiketi yapıştırılabilir. Bu etiket aşağıdaki gibi görülmektedir. Bu etiketin üzerindeki rakam ve harfler aşağıda açıklanmıştır.

1.    Koltuk onayının çeşidini gösteren ifade. Bu ifade 3 şekilde olabilir; universal, semi-universal ve vehicle specific, yani; evrensel, yarı evrensel ve araca özel anlamlarında. Evrensel ifadesi, bu çocuk koltuğunun tüm arabalara bağlanabileceği anlamına gelmektedir.

2.    Çocuk koltuğunun kilo grubunu belirtmektedir.

3.    Buradaki E harfi Avrupa Birliği onayı olduğunu göstermektedir.

4.    Onayın hangi ülke tarafından verildiğini göstermektedir. 4 rakamı Hollanda anlamına gelmektedir.

5.    Bu sayı onay numarasını göstermektedir. İlk iki rakam (04); oto koltuğunun hangi versiyonda olduğunu göstermektedir.

Çocuk oto koltuğu, yeni doğan döneminden yaklaşık olarak 12 yaşa kadar (çocuğun boyu 150cm) oluncaya kadar kullanılabilir. Trafik kuralları gereği, boyu 1,35 metreden kısa ve 36 kilogramdan hafif olan tüm çocuklar için çocuk oto koltuğu kullanılması zorunludur.

 

Piyasada birbirinden farklı yüzlerce çocuk oto koltuğu bulunabilir. Çocuk oto koltuklarının, gerekli güvenlik koşullarını sağlayıp sağlamadığını denetleyen kuruluşlar, bu ürünler konusunda bazı standartlar belirlemekte ve üretici firmaların ürünlerinin bu standartları sağlayıp sağlamadığını kontrol etmektedir. Testlerden başarıyla geçen ürünlere, bu standartları karşıladıklarını gösteren etiketler yapıştırılabilir. Piyasada en çok öne çıkan oto koltuğu standartları ECE R 44/04 ve I-size standartları olarak belirtilebilir.

Yukarıda da belirtildiği gibi ECE R44/04 Standardı, araç içi bebek ve çocuk güvenlik kriterlerini belirleyen Avrupa Birliği güvenlik standartlarındır. Bu standart kapsamında; oto çocuk koltukları, çarpışma testi mankenlerini ne kadar iyi koruduğunu görmek için tasarlanmış ölçüm aletleri kullanılarak, yüksek basınçta 50 km/s’de ön çarpışmalarda ve 30km/s’de arka çarpışmalarda test edilmektedir. ECE R44 onay etiketi; oto çocuk koltuğunun belirlenen temel güvenlik koşulları ile uyumlu olduğunun göstergesidir. Günümüzde birçok ülkede satılan oto çocuk koltuklarının ECE R44/04 standartlarını taşıma zorunluluğu vardır.

I-Size standartları ise, Temmuz 2013 itibarıyla yürürlüğe giren Avrupa oto koltuğu düzenlemesidir. Bu standart, 15 aydan daha küçük olan çocuklara yönelik oto koltuğu güvenlik yönetmeliklerini kapsamaktadır. Yeni doğan döneminden, 4 yaşına kadar kullanım imkanı sunan oto koltuklarının I-Size standartlarına uyması gerekir. İlgili komisyon R129 başlıklı güvenlik düzenlemelerine bağlantılı olarak geliştirilen bu standartlar, araç içinde çocuk güvenliği konusunda elde edilen son bulgular eşliğinde hazırlanmıştır. Bu standartlar düzenli olarak güncellenmektedir.

Oto çocuk koltuğu grupları, çocuğun yaşına, kilosuna ve boyuna göre yapılan gruplandırmalardır. Bu gruplandırmalar Grup 0+, Grup 0/1+, Grup 1, Grup 23 ve Grup 123 olarak anılmaktadır. Bu gruplarda boy aralığı, 45-135 cm arasında, yaş aralığı 0-12 yaş arasında ve ağırlık aralığı ise 0-36kg arasında değişmektedir.